Bắc Giang là một tỉnh miền núi, thuộc vùng Đông Bắc Tổ quốc. Phía Bắc và Đông Bắc giáp tỉnh biên giới Lạng Sơn; phía Đông và Đông Nam giáp tỉnh Quảng Ninh, Hải Dương; phía Nam và Tây Nam giáp tỉnh Bắc Ninh, Thái Nguyên và thành phố Hà Nội. Diện tích tự nhiên là 3849,7km², dân số Bắc Giang có trên 1,8 triệu người; là tỉnh có vị trí chiến lược quan trọng về An ninh - Quốc phòng, có tuyến quốc lộ 1A và tuyến đường sắt quốc tế Hà Nội- Bắc Kinh chạy qua, có nhiều mục tiêu quan trọng về quốc phòng như sân bay quân sự Kép (Lạng Giang), Bộ Tư lệnh Quân đoàn II, Trường bắn quốc gia (TB1). Trong thế trận bảo vệ An ninh Tổ quốc, Bắc Giang được xác định là địa bàn trọng yếu để bảo vệ phía Bắc Thủ đô Hà Nội.

      Cùng với lực lượng CAND cả nước, lực lượng Công an tỉnh Bắc Giang ra đời ngay trong những ngày sục sôi của Cách mạng Tháng Tám. Tuy còn non trẻ, nhưng được sự giúp đỡ của nhân dân và sự phối hợp của lực lượng Quân đội, toàn lực lượng đã lao vào cuộc chiến đấu để bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền cách mạng với tinh thần dũng cảm, mưu trí, tấn công quyết liệt vào các tổ chức phản động, trừ diệt những tên tay sai, chống đối và làm thất bại các hoạt động tình báo, gián điệp của địch. Trong những ngày tháng cuối năm 1945, đầu năm 1946, lực lượng Công an tỉnh đã tiêu diệt và làm tan rã hàng chục tổ chức nhen nhóm phản động, bắt được cả những tên nguy hiểm là Uỷ viên Trung ương Quốc dân đảng; phối hợp với lực lượng Quân đội tổ chức các trận đánh, tấn công vào các hang ổ hoạt động phỉ ở vùng núi Lục Ngạn, Lục Nam, tiêu diệt và bắt sống hàng trăm tên.

      Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, dưới sự lãnh đạo của các cấp uỷ đảng, sát cánh cùng lực lượng Quân đội nhân dân, dân quân, du kích và đồng bào các dân tộc trong tỉnh, lực lượng Công an tỉnh đã dũng cảm mưu trí đấu tranh với kẻ thù, bảo vệ an toàn các cơ sở cách mạng và khu căn cứ kháng chiến của tỉnh, bắt gọn hàng trăm tên gián điệp, chỉ điểm và hàng chục toán gián điệp, biệt kích xâm nhập vùng tự do. Đồng thời đã tổ chức lực lượng luồn sâu vào lòng địch để xây dựng cơ sở, trừ gian, diệt tề; hỗ trợ đắc lực cho phong trào quần chúng ở các vùng bị tạm chiếm. Chiến công của đội Công an “Sao Chổi” và sự chiến đấu hy sinh dũng cảm của nữ điệp báo Cao Kỳ Vân trong trận đột nhập tấn công vào quân Pháp tại bốt Mỏ Thổ năm 1950 đã gây nỗi kinh hoàng khiếp sợ cho quân xâm lược và sự cảm phục, thương tiếc của nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Với chiến công đó nữ liệt sỹ Cao Kỳ Vân đã được Đảng, Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

      Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, lực lượng Công an tỉnh đã cùng nhân dân ra sức bảo vệ các cơ sở chính trị, kinh tế, văn hoá, bảo vệ thành quả cách mạng. Đã tiến hành nhiều đợt  giáo dục, cải tạo tề, nguỵ, khoanh vùng trấn áp bọn phản cách mạng, triệt phá các tổ chức phản động, bóc gỡ mạng lưới gián điệp của Pháp cài lại, chủ động thực hiện các phương án kế hoạch bắt gọn các toán gián điệp biệt kích của Mỹ - Ngụy với đầy đủ vũ khí, phương tiện hiện đại ngay sau khi chúng vừa đặt chân đến đất Bắc Giang. Trong cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại bằng không quân của đế quốc Mỹ, lực lượng Công an đã chủ động thực hiện phương án phòng không sơ tán, giữ vững mạch máu giao thông, nhiều chiến sĩ Công an đã dũng cảm cứu dân, bảo vệ tài sản của Nhà nước. Hình ảnh những chiến sĩ Công an áo vàng ngày đêm dưới tầm bom đạn của giặc Mỹ, đảm bảo mạch máu giao thông thông suốt ở cầu phao sông Cầu, sông Thương, nhường hầm che đạn cho các em thiếu nhi, những chiến sĩ Công an phòng cháy, chữa cháy chiến đấu với giặc lửa do bom đạn Mỹ gây ra ở sân bay Kép, ga phố Tráng, ga Bắc Giang để cứu tính mạng nhân dân và tài sản Nhà nước là những minh chứng sống động cho tinh thần dũng cảm vì nước quên thân, vì dân phục vụ của lực lượng Công an tỉnh ta. Trong những năm tháng ấy, lực lượng Công an tỉnh không chỉ dũng cảm chiến đấu bảo vệ miền Bắc mà đã tích cực chi viện cho an ninh miền Nam, hàng trăm cán bộ chiến sĩ Công an tỉnh đã vào các chiến trường chiến đấu, nhiều đồng chí đã anh dũng hy sinh vì sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, vì nghĩa vụ quốc tế cao cả.

      Bước vào thời kỳ đổi mới, trong bối cảnh tình hình quốc tế, trong nước có nhiều diễn biến phức tạp, các thế lực thù địch và bọn phản động tăng cường hoạt động chống phá cách mạng nước ta. Thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Chính phủ về công tác bảo đảm an ninh, trật tự trong tình hình mới, các cấp uỷ đảng, chính quyền trong tỉnh đã tăng cường công tác tuyên truyền  giáo dục, nâng cao ý thức cảnh giác trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, phát động sâu rộng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, tạo sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành và các lực lượng trong công tác bảo vệ an ninh chính trị, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội.
      Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN, lực lượng Công an tỉnh đã phát huy truyền thống hào hùng, thực hiện tốt vai trò tham mưu, nòng cốt, xung kích trên mặt trận bảo vệ ANQG, giữ gìn trật tự an toàn xã hội. Trong điều kiện có nhiều khó khăn, thử thách nhưng lực lượng Công an tỉnh Bắc Giang không ngừng phấn đấu, rèn luyện, xây dựng và phát triển, bố trí lực lượng phù hợp với tình hình và nhiệm vụ đặt ra. Ngay sau khi đất nước bước vào công cuộc đổi mới toàn diện và hội nhập kinh tế quốc tế thì lực lượng Công an tỉnh Bắc Giang cũng nhanh chóng chuyển mình đổi mới về tổ chức và hoạt động thực hiện thắng lợi tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết Hội nghị Công an toàn quốc hằng năm và các nghị quyết, chỉ thị của Đảng bộ tỉnh.

      Sau ngày tái lập tỉnh (1997), cùng với cả nước, Bắc Giang đứng trước những vận hội mới, thuận lợi trong thu hút đầu tư, phát triển kinh tế, nhưng cũng đặt ra những khó khăn, thách thức. Thời cơ và thách thức, thuận lợi và khó khăn đan xen nhau đặt ra nhiều nhiệm vụ hết sức nặng nề cho công tác đảm bảo ANTT. Trước tình hình đó, lực lượng Công an tỉnh đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, khắc phục khó khăn, vừa nhanh chóng ổn định về tổ chức, thành lập mới nhiều đơn vị nghiệp vụ, vừa khẩn trương triển khai sâu rộng các kế hoạch, phương án, đề án đấu tranh có hiệu quả trên các lĩnh vực bảo vệ ANTT. Qua đó đã phát hiện, tham mưu kịp thời với các cấp ủy đảng, chính quyền giải quyết nhiều vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự. Mở nhiều đợt cao điểm tấn công trấn áp các loại tội phạm, điều tra làm rõ trên 75% các vụ án hình sự, trong đó có nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng như giết người, cướp tài sản, tham nhũng, lừa đảo, gian lận thương mại…, góp phần giữ vững ổn định chính trị, phục vụ đắc lực sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Dưới sự lãnh đạo của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh và các cấp uỷ, chính quyền, lực lượng Công an tỉnh đã nắm vững các quan điểm đường lối của Đảng, đổi mới các chủ trương, biện pháp công tác, tập trung đấu tranh chống âm mưu  hoạt động “Diễn biến hoà bình” của các thế lực thù địch, chủ động thực hiện các phương án đối phó với các tình huống đột xuất, tham mưu cho các cấp uỷ Đảng, chính quyền giải quyết có hiệu quả các điểm mâu thuẫn, khiếu kiện phức tạp trong nhân dân. Liên tục tổ chức các đợt tấn công trấn áp mạnh vào các loại tội phạm và tệ nạn xã hội, bắt giữ, xử lý hàng chục ngàn đối tượng tội phạm về kinh tế, hình sự, ma tuý và các tệ nạn xã hội, thu hồi nhiều tài sản cho Nhà nước và nhân dân. Kết quả nổi bật trong thời kỳ đổi mới là lực lượng Công an tỉnh đã đấu tranh có hiệu quả với âm mưu hoạt động tình báo, gián điệp của các cơ quan đặc biệt nước ngoài, kiềm chế sự gia tăng của tội phạm hình sự, ma túy, triệt phá được hầu hết các băng nhóm tội phạm nguy hiểm, đánh trúng hàng chục đường dây buôn bán ma tuý với số lượng lớn, góp phần giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội. Trong những chiến công thầm lặng đó, nhiều cán bộ, chiến sĩ đã thể hiện tinh thần mưu trí dũng cảm, không quản ngại gian khổ, hy sinh kiên quyết tấn công tội phạm vì nhân dân phục vụ, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân. Những thành tích vẻ vang của lực lượng Công an tỉnh Bắc Giang trong hơn 75 năm qua đã góp phần cùng Đảng bộ và nhân dân các dân tộc trong tỉnh vượt qua những khó khăn thử thách trong các thời kỳ mới của cách mạng, giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi, phục vụ công cuộc đổi mới toàn diện, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Với những thành tích đó, lực lượng Công an tỉnh Bắc Giang đã được Nhà nước tặng thưởng Huân Chương Hồ Chí Minh và nhiều huân chương các loại, 02 tập thể đơn vị và 01 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân và hàng trăm lượt đơn vị, hàng ngàn cán bộ, chiến sỹ lập công xuất sắc đã được tặng thưởng nhiều Huân, Huy chương các loại và Bằng khen của các cấp.

      Trải qua hơn 75 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Công an tỉnh Bắc Giang hiện nay gồm có 27 phòng nghiệp vụ với các chức năng, nhiệm vụ khác nhau; 09 đơn vị Công an huyện và 01 đơn vị Công an thành phố. Tập thể lãnh đạo, cán bộ chiến sĩ Công an tỉnh Bắc Giang luôn ra sức thi đua phấn đấu quyết tâm xây dựng lực lượng Công an tỉnh ngày càng chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại.

      Trong bối cảnh hiện nay, tình hình trong nước và thế giới có nhiều diễn biến phức tạp tác động mạnh mẽ tới tình hình ANCT- TTATXH đối với địa phương. Trong đó nổi lên những vấn đề về an ninh kinh tế, an ninh chính trị nội bộ, an ninh thông tin, truyền thông, tôn giáo, sắc tộc; tình hình tội phạm về hình sự, ma túy và tệ nạn xã hội còn diễn biến phức tạp... Trước tình hình đó, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, lãnh đạo Bộ Công an, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, thực hiện nhiệm vụ vai trò của lực lượng vũ trang nhân dân cách mạng, lực lượng Công an tỉnh Bắc Giang luôn nêu cao truyền thống vẻ vang của ngành thể hiện tinh thần chiến đấu mưu trí, dũng cảm trong đấu tranh đảm bảo ANCT và TTATXH, giữ vững vai trò nòng cốt là một công cụ chuyên chính sắc bén của Đảng trong công tác đảm bảo ANTT tại địa phương.

      Kế thừa, phát huy truyền thống vẻ vang của các thế hệ Công an đi trước, ngày hôm nay lực lượng Công an tỉnh Bắc Giang đã không ngừng trưởng thành, lớn mạnh về mọi mặt; tích cực trau dồi, tu dưỡng đạo đức cách mạng, rèn luyện bản chất chính trị vững vàng; tích lũy tri thức, kinh nghiệm trong quá trình công tác đúc kết nâng lên thành lý luận nghiệp vụ của lực lượng Công an nhân dân đáp ứng yêu cầu công tác trong tình hình mới; tạo sự chuyển biến mạnh mẽ toàn diện trong các mặt công tác công an, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống góp phần xây dựng lực lượng Công an nhân dân Bắc Giang trong sạch, vững mạnh, đáp ứng mọi yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ ANTT trong tình hình mới.